انسان شناسی؛ علم توصیفی یا دستوری
آنچه امروز به نام علم سایکولوژی مطرح است، بیشتر به دنبال هست شناسی انسان بوده و می خواهد انسان را آنگونه که هست بشناسد. سوال مطرح این است که آیا روان شناسی یک علم توصیفی است یا یک علم دستوری؟
پاسخ این سوال در غرب به صورت هست شناسی انسان مطرح است، ولی در انسان شناسی دینی، مجموعه ای از حدود و بایدها و نبایدها برای او تعریف می شود و تشویق می شود در این مسیر مشخص حرکت کند و نسبت به انحراف و فاصله گرفتن از این مسیر، هشدار داده می شود.
تعریف هدف به معنی ارائه یک چشم انداز بوده و در نتیجه، نیازمند نقشه راه و مأموریتی برای رسیدن به آن چشم انداز و آرمان است. در واقع، آرمان گرایی سبب امیدبخشی به انسان شده و انگیزه تلاش و تحرک به او می دهد.
نگاه توصیفی به انسان به معنی فقدان چشم انداز گرایی و در نظر نگرفتن هدف روشن از انسان است. نداشتن چشم انداز و آرمان، منجر به مرگ معنا و ایجاد پوچی و ناامیدی می شود.
سایکولوژی یک علم تجربی و توصیفی است و بایدها و نبایدها را مطرح نمی کند. لذا، نمی تواند برای انسان امیدبخش باشد.
در مقابل، روان شناسی، به عنوان یک علم دینی، آرمان گرا بوده و چشم انداز مطلوبی را ارائه می کند و در مسیر دستیابی به آن بایدها و نبایدهایی را مطرح می کند (حلال و حرام یا واجب و حرام).
