انسان شناسی سایکولوژیست ها (12): ویکتور فرانکل

فرانکل تحت تأثیر مبانی فلسفه وجودی، اصالت را به وجود انسان داده و معتقد است ماهیت هر انسانی به دست خودش ساخته می‌شود. انسان همانند اشیای دیگر نیست که هیچ اختیاری از خود نداشته باشد، بلکه ویژگی‌ها و توانایی‌هایی دارد که می‌تواند جوهره وجودی خویش را با وجود تمام محدودیت‌های محیطی و موهبتی شکل دهد.

تصویری که فرانکل از ماهیت انسان ارائه می‌دهد تصویری است سه بعدی. او برخلاف روان‌شناسان دیگر که وجود انسان را متشکل از دو بعد بدن و روان می‌دانند، معتقد است انسان را باید در سه بعد جسم، روان و روح مطالعه کرد. وی متأثر از فرهنگ پوزیتویستی عصر خود که «روان» را بر اساس معیارهای تجربی بررسی می‌کنند، ابتدا انسان را به دو بخش جسمانی و غیر جسمانی و سپس بخش جسمانی را به دو بعد بدنی (تنی) و روانی تقسیم می‌کند و بخش غیر جسمانی را «روح» می‌نامد. از این منظر، انسانیت انسان، حول محور هسته‌ای به نام «روح» بنا شده که روکشی روانی ـ فیزیکی (روانی ـ تنی) دارد (انسان در جستجوی معنای غایی، ترجمه احمد صبوری و عباس شمیم، ص26)

پ.ن:

فرانکل قائل به فطرت و خلقت اولیه انسان نیست و با پذیرش وجودگرایی (اگزیستانسیالیسم) دین را نفی نموده است. همچنین، وی با رد یکپارچه بودن وجود انسان، قائل به ماهیت سه گانه برای او است و آلوده به شرک انسان شناختی است (تثلیث جسم، روان، روح).

انسان شناسی تثیلیثی فرانکل (تلقی سه بخشی از انسان - دینی، جسمی، روانی)

تثلیث فرانکل (تثلیث انسان شناختی و سه پاره دانستن انسان)